In 2024 viert Vlaanderen het leven van de Vlaamse kunstenaar James Ensor, een bijzonder eerbetoon naar aanleiding van zijn 75e sterfdag. We vragen Dirk Mertens, directeur Toerisme Vlaanderen & Brussel, naar de toeristische stand van zaken en spreken met hem over dit bijzondere ‘Ensor’ themajaar.
Hoe gaat het op dit moment met het toerisme in Vlaanderen?
Mertens: ”Als ik naar de eerste maanden van 2024 kijk, dan houden die min of meer gelijke tred met 2023, al speelde het weer ons dit jaar wel wat meer parten. Onze steden blijven het goed doen. Verder zien we dat ook gezinsvakanties en actieve vakanties in de natuur onverminderd populair zijn. Wat opvalt is dat Nederlandse verblijfsbezoekers voornamelijk online boeken, steeds vaker rechtstreeks en korter voor vertrek. Vaak enkel logies en ontbijt, de rest regelt men dan ter plaatse. We zijn vooral opgetogen over de spreiding van Nederlanders over heel Vlaanderen en het feit dat men steeds vaker met de trein naar onze bestemmingen reist. Evenementen als food-, muziek- en kunstfestivals, markten en tentoonstellingen zorgen voor extra aantrekkingskracht.”
Dit jaar staat de Vlaamse kunstenaar James Ensor centraal. Wat heeft dat het toerisme naar Vlaanderen inmiddels gebracht?
“Het Ensorjaar leverde sowieso veel aandacht op in de Nederlandse media en zorgde ook zeker voor extra Nederlandse bezoekers in Oostende en Brussel. Eind september neemt Antwerpen, de stad met de grootste Ensorcollectie ter wereld, de fakkel over met vier indrukwekkende tentoonstellingen. Naast de grote overzichtstentoonstelling in het KMSKA - een must-visit - kan ik ‘Ensors staten van verbeelding’, over zijn opmerkelijke grafische werk, aanbevelen in het prachtige Museum Plantin-Moretus, een verborgen parel in Antwerpen én UNESCO Werelderfgoed. Dat is echt een bezoek waard. FOMU - Fotomuseum Antwerpen - brengt een unieke expo van de Amerikaanse fotograaf Cindy Sherman, wereldberoemd om haar satirische en maatschappijkritische portretten. MoMu - ModeMuseum Antwerpen - viert in de multimediale tentoonstelling ‘Maskerade, make-up & Ensor’ de schilders van de mode: het vakmanschap en de onuitputtelijke creativiteit van make-up- en haarartiesten. Genoeg redenen om in het najaar naar Antwerpen te gaan!”
Welke andere thema’s zijn gedurende het najaar belangrijk?
“Belangrijke thema’s voor het najaar - naast Ensor - zijn culinair genieten, fietsen en wandelen in de natuur. Vlaanderen staat natuurlijk synoniem voor bourgondisch genieten en het goede leven. Fietsen staat dit najaar hoog op de prioriteitenplanning. In Belgisch Limburg vond onlangs (van 11 tot 15 september) nog het EK Wielrennen plaats. Begin oktober is Vlaanderen de gastregio voor het WK Gravel 2024, waarbij Nationaal Park Brabantse Wouden en de historische stad Leuven het decor vormen. Daarnaast zetten we dit najaar ook de mooiste fietsroutes (Flanders’ Finest Fietsroutes) van Vlaanderen in de kijker. Deze prachtige routes brengen je langs al het moois dat Vlaanderen rijk is. Het zijn kant-en-klare fietslussen door verrassende landschappen en langs uniek erfgoed. De natuur in Vlaanderen is heel gevarieerd en nodigt ook uit om ontdekt te worden. Onze nationale parken en landschapsparken zijn natuurlijk een wandeling waard. We promoten deze thema’s via sociale media, online marketingacties, native content samenwerkingen en gerichte pers- en PR-activiteiten die tot extra aandacht en zo veel mogelijk free publicity kunnen leiden in selectieve Nederlandse media.”
De Nederlandse Spoorwegen gaan in de dienstregeling 2025 het aantal internationale IC-verbindingen tussen Nederland en Vlaanderen verdubbelen?
“Ja, dit is voor ons ontzettend belangrijk. De meeste Nederlandse bezoekers reizen momenteel nog met de auto naar Vlaanderen, maar de trein is aan een serieuze opmars bezig en botst tegen zijn capaciteitsgrenzen aan. Een uitbreiding van de internationale treinverbindingen is dan ook meer dan welkom. Het gaat overigens niet enkel over een verdubbeling van het aantal Intercitytreinen tussen Nederland en Brussel - van 16 naar 32 per dag - maar de nieuwe IC-verbinding vanaf Amsterdam zal ook 45 minuten sneller zijn dan de huidige IC. Die komt dan naast een Intercitylijn tussen Rotterdam en Brussel. Met de komst van deze Intercitytreinen en de huidige Eurostar-treinen zullen in de dienstregeling 2025 bijna 50 treinen per dag rijden tussen Nederland en Brussel, een forse - historische zou ik zelfs durven stellen - uitbreiding dus, waar we heel erg blij mee zijn.
E.e.a. past overigens ook volledig in onze duurzaamheidsstrategie, waarbij we ernaar streven de positieve impact van toerisme op een duurzame manier te versterken en de Nederlandse bezoeker - en de internationale reiziger in het algemeen - vaker, vlotter, sneller en comfortabeler met de trein naar Vlaanderen te laten reizen. Samen met onze collega’s van de Nederlandse Spoorwegen zullen we er alles aan doen om die positieve boodschap in de markt te zetten. We gaan ervan uit dat we kunnen rekenen op de medewerking van de Nederlandse reissector, waardoor we er met z’n allen beter van worden. Deze duurzame evolutie stemt ons hoopvol voor de toekomst,” aldus Dirk Mertens.